Παρασκευή πρωί, μια σχολική τάξη άχρωμη, γεμάτη όμως από δυνατούς σφυγμούς. Νυσταγμένα πρόσωπα πίσω από βλέμματα όλο σπίθα. “Και τώρα, παιδιά, θέλω για λίγο να κλείσετε τα μάτια σας και να συγκεντρωθείτε στο πιο μεγάλο σας όνειρο... Φροντίστε όλες τις λεπτομέρειές του, γεμίστε το με θετικές σκέψεις και αγαπημένα πρόσωπα, συμπληρώστε το με χαρούμενα συναισθήματα... και μοιραστείτε το με μας...” Μια απροθυμία και άλλη μια παγωμένη σιωπή. Και μια φωνή από το βάθος, γεμάτη απάθεια, ύστερα από τρία δραματικά δευτερόλεπτα: “Γιατί; Αφού δε θα γίνει ποτέ πραγματικότητα, κυρία. Έτσι κι αλλιώς, στη χώρα που ζούμε τίποτα καλό δε γίνεται...”. Αμηχανία... Είκοσι ζευγάρια μάτια καρφωμένα επάνω σου ψάχνουν ν' ακουμπήσουν στη δική σου ανταπάντηση... Και η απάντηση αργεί...
Σε ποιον κόσμο έχουν πάψει τα παιδιά να ονειρεύονται κι έχουν χαθεί τα παιχνίδια; Γιατί τα παιδιά έπαψαν να γελούν με το τίποτα και ανύψωσαν τοίχους στους φανταστικούς κόσμους που άλλοτε βουτούσαν με τόση λαχτάρα; Και ποια είναι η δική μας θέση -εκπαιδευτικών και γονιών- απέναντι στις μηδενιστικές αυτές τους τάσεις; Μα πιο πολύ απ' όλες η απορία που σε βασανίζει ολοένα: άραγε υπάρχει επιστροφή; Θα καταφέρω να τα κάνω να ξαναονειρευτούν ποτέ και να πασαλειφτούν με αστερόσκονη;
Η λυτρωτική απάντηση ήρθε -ευτυχώς!- σχεδόν από μόνη της. “Ελάτε να φτιάξουμε ένα θεατρικό! Θα το γράψουμε, θα το σκηνοθετήσουμε, θα δημιουργήσουμε μόνοι μας τα κοστούμια και τα σκηνικά μας, θα φέρουμε τις αγαπημένες μας μουσικές...” και οι πρόβες ξεκινούν... Μέσα στη σύγχυση και τον πανικό διακρίνεις τα πρώτα δειλά χαμόγελα τα οποία στη συνέχεια εξελίσσονται σε ξεκαρδιστικά γέλια. Παρατηρείς προσωπάκια να παρακολουθούν με αγωνία, να κάνουν διορθώσεις, να προβληματίζονται, να γεμίζουν με σκέψεις και ιδέες για το τί καλύτερο θα μπορούσαν να κάνουν για να τελειοποιήσουν αυτό που με τόσο κόπο ετοιμάζουν. Οι προτάσεις πέφτουν βροχή, η επιθυμία να γίνουν όλα όπως τα έχουν φανταστεί παίρνει σάρκα και οστά. Τότε περνάει αστραπιαία η σκέψη από το μυαλό σου πως ο στόχος σου επιτεύχθηκε: τα ξαναέκανες να ονειρευτούν, τους έμαθες πως είναι να επενδύεις την ψυχή σου σε κάτι που πλάθεις ο ίδιος...
Μέρες αργότερα συνειδητοποιείς πως δεν υπάρχει κείμενο της επικαιρότητας που να μη σφύζει από τις φράσεις “ζούμε σε δύσκολους καιρούς”, “η περίοδος της κρίσης”, “το αδιέξοδο”... Το αποτέλεσμα; Έχουμε πέσει σε μια κυλιόμενη άμμο που δε σταματάει να μας βουλιάζει προς τα κάτω κι εμείς της επιτρέπουμε να το κάνει. Το πιο τραγικό λάθος, εντούτοις δεν έγκειται σε αυτό... Είναι που συμπαρασύραμε τα παιδιά μαζί μας, τα μετατρέψαμε σε απαισιόδοξους ανθρώπους και τα απομακρύναμε από τη μόνη σανίδα σωτηρίας: τις τέχνες. Τις τέχνες που σε σπρώχνουν να πλάθεις κόσμους, να φαντάζεσαι, να πιστεύεις σε ιδανικά, αξίες και ηθικές. Στις τέχνες που σου διδάσκουν πάνω απ' όλα να θέλεις να γίνεσαι καλύτερος...
Δώσε σ' ένα παιδί να σκαλίσει ένα ξύλο, διάβασέ του ένα ποίημα, ακούμπησε διακριτικά πλάι του κάποιες ταξιδιάρικες νότες, φτιάξε μαζί του μια ταινία, δώσε του τα υλικά να φτιάξει ένα δικό του σύμπαν από χρώματα, μοιράσου μαζί του μια θεατρική παράσταση ή τα βασικά βήματα σ' ένα χορό, άφησέ του το χώρο και το χρόνο να κάνει κάτι απ' αυτά όταν αισθανθεί το ίδιο την επιθυμία. Φανέρωσέ του το μαγικό κόσμο των τεχνών και άφησέ το να προχωρήσει. Το τέλος της διαδρομής δεν το ξέρει κανείς, το μόνο βέβαιο είναι πως δεν υπάρχει αποτυχία σ' ένα τέτοιο εγχείρημα. Σε μεγάλο ή σε μικρότερο βαθμό θα έχει κατορθώσει με λιγοστά εφόδια να φτιάξει ένα δικό του κόσμο και να εμπιστευτεί τις ελπίδες του μέσα σ' αυτόν.
“Οι τέχνες εξευγενίζουν”... εξευμενίζουν και το πιο “άγριο” παιδί, του υπενθυμίζουν πως αξίζει ν' αγαπηθεί και ν' αγαπήσει, να ανακαλύψει καινούρια συναισθήματα που δε γνώριζε καν πως τα κουβαλούσε ήδη μέσα του, πάνω απ' όλα όμως ν' ανακαλύψει πως όλα αυτά δεν έχουν αξία αν δεν έχεις το ταλέντο να τα μοιράζεσαι με τους άλλους. Και τότε έρχεται η στιγμή που δε νιώθει πια περιθωριοποιημένο, δε βρίσκεται απέναντι από κανέναν αλλά στην ίδια ομάδα με όλους, είναι πια ένας από αυτούς και όχι “εκείνος”. Είναι αυτό που ήθελε να γίνει και κάτι παραπάνω...
Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα σαστίσεις, που δε θα μπορείς να δώσεις τις απαραίτητες απαντήσεις με τη λογική, που θα αναρωτηθείς “τι δεν κάνω καλά;” πάρε ένα κουρέλι, κάνε το σύννεφο και ανέβασε επάνω του όλα τα όνειρά τους. Η είσοδος ελεύθερη. Δώσε την εκκίνηση με ένα φύσημα και άφησέ το να πάει εκεί που θέλει – ή μάλλον εκεί όπου αυτά θέλουν. Είναι ίσως ο τρόπος τους να σου πουν αυτό που δε μπορούν με λόγια... Δε θα σε διαψεύσουν... Κάποια ίσως να κουραστούν στην διαδρομή, να σε παιδέψουν, να σε κουράσουν. Είναι αυτά που έχουν περισσότερη ανάγκη απ' όλους να ονειρευτούν. Είναι εκείνα που στο τέλος δε θα προδώσουν ποτέ την εμπιστοσύνη που τους έδειξες. Είναι ο λόγος που θα σου θυμίζει γιατί επέλεξες αυτό το λειτούργημα όταν θα νιώθεις πως δεν αντέχεις άλλο... και τότε θα χαμογελάς από μέσα σου και θα συνεχίζεις... Αυτή δεν είναι άλλωστε η ουσία;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου